اردیبهشت ماه سال جاری، مذاکرات ایران با روسیه و 3 کشور قزاقستان، آذربایجان و ترکمنستان در خصوص سوآپ نفت خام از خاک ایران آغاز شد و بعد از حدود 3 ماه مذاکره با مسئولان نفتی و شرکتهای مختلف فعال در خرید و فروش نفت در این 4 کشور، این هفته مسئولانی از دو کشور قزاقستان و روسیه به ایران می آیند تا با بازدید از تأسیسات تخلیه و ذخیره سازی نفت خام در شمال کشور (پایانه نفتی نکا) و سنجش میزان آمادگی ایران، مذاکرات نهایی را برای آغاز سوآپ نفت خام با ایران انجام دهند.
«سید پیروز موسوی» مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران نیز از احتمال آغاز سوآپ نفت خام تا یک ماه آینده خبر داده و گفته است که در صورت آغاز این عملیات، حجم نفت خامی که در مراحل اول سوآپ می شود، چیزی در حدود 50 تا 100 هزار بشکه در روز خواهد بود که این میزان بستگی به قراردادی دارد که بین شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای نفتی متقاضی سوآپ امضا می شود.
این نفت خام پس از اختلاط در مخازن نفتی شمال کشور و رسیدن API آن به حدود 32، به پالایشگاههای نفت تهران و تبریز ارسال خواهد شد و معادل آن در جزیره خارگ، به مشتریان شرکت متقاضی سوآپ واگذار می شود.
در بین متقاضیان سوآپ نفت خام از خاک ایران نام دو شرکت انگلیسی BP و سوئیسی ویتول که از بزرگترین خریداران و یا به عبارتی دلالان نفت خام در جهان هستند، دیده می شود. پیگیری خبرنگار تسنیم حاکی از این است که نمایندگانی از این دو شرکت نفتی، بعد از برپایی نمایشگاه بین المللی نفت ایران در میانه اردیبهشت ماه سال جاری، مذاکراتی با شرکت ملی نفت برای انجام عملیات سوآپ نفت خام از خاک ایران داشتند.
فراهم شدن شرایط سوآپ نفت خام از خاک ایران این امکان را برای شرکت های فعال در خرید و فروش نفت در آسیای میانه فراهم می کند که با وجود این بستر، بازارهای جدیدی را برای فروش نفت خود در نظر گرفته و امکان مانور بیشتری را برای رساندن نفت به مشتریان خود داشته باشند.
تا این لحظه هیچ اعلام رسمی در خصوص جزئیات قراردادهای جدید سوآپ نفت خام از جمله سود ایران به ازای هر بشکه ای که سوآپ می شود و مدت زمان این قراردادها نشده است.